به نام پروردگار

اغ ایرانی پاسارگاد یکی از بخش‌های مجموعه پاسارگاد است که آن را ریشه معماری باغ‌های ایرانی دانسته‌اند.

هرودوت می گوید «پاسارگاد» نام مهمترین طایفه و عشیره پارسیان بوده است و هخامنشیان از این طایفه برخواسته اند.

نخستین كسی كه نام پایتخت كوروش را یاد كرده ، كتزیاس پزشك یونانی داریوش دوم و اردشیر دوم هخامنشی است كه در ایران می زیست و به این نام آشنایی كامل داشته است. وی نوشته است  كوروش در « نزدیك پاسارگاد» بر آخرین پادشاه ماد پیروزی یافت.

نام پاسارگاد از اسم قبیله شاهی پارسیان یعنی قبیله «پاسارگاد» گرفته شده كه « گران گرزان» معنی می داده است.

براساس آنچه در کتیبه‌ها آمده، در زمان ساخت این باغ، کوروش کبیرشخصا دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و درخت‌ها نیز به چه شکل کاشته شوند، یعنی هندسی‌سازی باغ و شکل و شمایل آن از نگاهی که کوروش به باغ ایرانی داشته گرفته شده‌است.

آثاری در تخت جمشید پیدا شده‌اند که نشان می‌دهند، احتمالا باغ جلوی صفه قرار داشته و سپس در دوره ساسانیان باغ‌ها در جلوی کاخ‌ها و معابد شکل گرفتند و این موضوع در دوره اسلامی نیز ادامه می‌یابد که الگوی تمام این‌ها باغ پاسارگاد بوده‌است. 

همچنان كه مورخین قدیم گفته اند؛آرامگاه و كاخ های كوروش در میان باغ بزرگ و انبوه از درختان گوناگون و دشتی چمن زار و خرم واقع بوده كه توسط آب گزرهای ( آبروهای) متعددی كه از رود پلوار می آوردند، سیراب می شده. این محوطه زیبای سر سبز را بوستان پاسارگاد ( باغ سلطنتی ) می خوانیم. طرح بناهای پاسارگاد تك ساختمان هایی را نشان می دهد كه از چهار جانب باز و گشاده بوده اند و بنابراین محوطه دیدشان می بایست چشمگیر و خرم باشد. از همین روی، میان طرح كاخ ها و نقشه آب نماهای بوستان و خیابان های آن وابستگی دقیقی مشخص شده است.